FOREST TRAILS – ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
Εμείς οι μαθητές και οι μαθήτριες της Ε’ τάξης ακολουθήσαμε τα μονοπάτια του δάσους. Το ταξίδι μας ξεκίνησε στις 22 Απριλίου που είναι ‘Η Μέρα της Γης’ (The Earth Day). Η μέρα αυτή μας θυμίζει να φροντίζουμε τον πλανήτη μας και να τον κρατάμε καθαρό. Μάθαμε ότι μπορούμε να κρατάμε την γη μας καθαρή ακολουθώντας τρεις απλούς κανόνες: the 3 Rs ( Reduce - Reuse – Recycle). Reduce σημαίνει να μειώσουμε την κατανάλωση νερού, πετρελαίου, ηλεκτρικής ενέργειας. Reuse σημαίνει να ξαναχρησιμοποιούμε κι όχι να πετάμε πράγματα όπως τα γυάλινα δοχεία, τις πλαστικές τσάντες και τα κουτιά. Recycle σημαίνει να ανακυκλώνουμε –δηλαδή να φτιάχνουμε κάτι καινούριο από κάτι παλιό.
Ξέρετε τι μπορούμε να ανακυκλώσουμε; (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, πλαστικό). Πρέπει να ακολουθούμε αυτούς τους κανόνες ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ, όχι μόνο την ημέρα της γης. So remember that every day is Earth Day! ΕΘΝΙΚΟΙ ΔΡΥΜΟΙ / NATIONAL PARKS
Επόμενος σταθμός μας οι Εθνικοί Δρυμοί (ή National Parks). Καθένας μόνος και ύστερα σε ομάδες συγκεντρώσαμε πληροφορίες για τους Εθνικούς Δρυμούς του Πάρνωνα και της Πάρνηθας. Πιο συγκεκριμένα στις αφίσες μας θα βρείτε πληροφορίες για την τοποθεσία, την χλωρίδα (δηλαδή τα φυτά, όπως ο κρόκος, το έλατο, το ελληνικό πεύκο, η τουλίπα), την πανίδα (δηλαδή τα ζώα, όπως το κόκκινο ελάφι), καθώς και τις καταστροφικές πυρκαγιές που τους έπληξαν. Επίσης θα βρείτε οδηγίες προς τους επισκέπτες . Για παράδειγμα, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε ένα Εθνικό Πάρκο:
· Μην ανάψετε φωτιά για κανέναν λόγο μέσα στο δάσος.
· Ακολουθείστε τα μονοπάτια.
· Μην αφήνετε σκουπίδια πίσω σας.
· Μην σκοτώνετε τα ζώα.
· Μην τρώτε φαγητό που προέρχεται από παράνομο κυνήγι.
ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ
Στη συνέχεια ταξιδέψαμε στα Τροπικά Δάση (The Tropical Rainforests) στην Αφρική, την Ασία, την Αυστραλία, την Κεντρική και Νότια Αμερική, στα δάση αυτά με τα πυκνά και πανύψηλα δέντρα, στους πνεύμονες της Γης - αφού εδώ παράγεται το 78% του οξυγόνου του πλανήτη. Το κλίμα στα τροπικά δάση είναι θερμό και υγρό, αν και κάτω από τις πυκνές φυλλωσιές των δέντρων που ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα θόλο (canopy), είναι υγρά και σκοτεινά. Εδώ λοιπόν, ανάμεσα στις πυκνές φυλλωσιές, βρίσκεται το 70-90% της ζωής των τροπικών δασών. Μιλήσαμε επίσης για τη ‘βιοποικιλότητα’ / ‘biodiversity’. Δηλαδή για το φαινόμενο όπου μια τεράστια ποικιλία σπάνιων φυτών και ζώων συνυπάρχει στο ίδιο οικοσύστημα – συγκεκριμένα στο έδαφος και στην πυκνή φυλλωσιά των τροπικών δασών (π.χ. παπαγάλοι, χαμαιλέοντες, βραδύποδες, γορίλες, σπάνια είδη φιδιών και βατράχων, iguanas, σαύρες, ελέφαντες και σπάνια είδη φυτών). Μερικά από αυτά θα τα δείτε στην έκθεση μας. Οι πυρκαγιές, η παράνομη υλοτομία, οι κλιματικές αλλαγές, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η κοπή των δέντρων για να ανοιχθούν δρόμοι ή για να φτιαχτούν βοσκοτόπια είναι μόνο μερικές από τις απειλές των Τροπικών Δασών.
ENDANGERED ANIMALS / FOREST ANIMALS
ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΖΩΩΝ / ΖΩΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
Ασχοληθήκαμε επίσης με τα ζώα του δάσους, μερικά από τα οποία είναι υπό εξαφάνιση. Συγκεντρώσαμε πληροφορίες και γράψαμε μικρά κείμενα για τα ζώα αυτά, τα οποία θα δείτε στις αφίσσες και στα σουπλά μας. Ενώ τα ημερολόγια του 2012 (που φτιάχτηκαν από τα τμήματα Δ2 και Δ3) είναι επίσης αφιερωμένα στα ζώα υπό εξαφάνιση. Διαβάστε λοιπόν για τον Λύγκα, τον Γκρίζο Λύκο, την Καφέ Αρκούδα, τον Ασβό, την Κουκουβάγια, τον Χαμαιλέοντα, τα Πάντα, το Κρι-κρι, το Τσακάλι, την Τίγρη της Σουμάτρας, το Ροζ Δελφίνι του Αμαζωνίου).
Ξέρετε ότι...
· Ξέρετε ότι οι κουκουβάγιες (The Owls) κοιμούνται την ημέρα και βγαίνουν την νύχτα και ότι κάποια είδη κυνηγούν και τρέφονται με ψάρια;
· Ξέρετε ότι οι λύκοι (The Wolves) έχουν εξαφανιστεί από την Πελοπόννησο από το 1940; Ενώ στην Κεντρική Ελλάδα, στα βουνά της Πίνδου και της Ροδόπης σήμερα ζουν μόνο 800 λύκοι; Επίσης, γνωρίζετε ότι ενώ παλιότερα ζούσαν σε αγέλες των 30 περίπου ζώων, σήμερα οι αγέλες τους αποτελούνται από μόλις 8 ζώα;
· Ξέρετε ότι ο Ευρασιατικός Ασβός (The Eurasian Badger) είναι κοινωνικό ζώο κι έχει παρατηρηθεί ότι θάβει τα νεκρά μέλη της οικογένειάς του;
· Ξέρετε ότι ο χαμαιλέοντας (The Chameleon) σκουραίνει το χρώμα του για να ζεσταθεί και αποκτά πιο απαλά χρώματα για να αντανακλά το φως του ήλιου και να προστατευθεί από τις υψηλές θερμοκρασίες;
· Ξέρετε ότι το Cretan Goat δεν είναι άλλο από το ελληνικό Κρι-κρι που ζει μόνο στη Κρήτη και σε τρία μικρά κοντινά στην Κρήτη νησάκια;
· Ξέρετε ότι το Ροζ Δελφίνι (The Pink Dolphin) ζει όχι στην θάλασσα αλλά στον Αμαζώνιο και είναι το μόνο είδος δελφινιού που ζει σε γλυκό νερό; Επίσης γνωρίζετε ότι ενώ στο φυσικό του περιβάλλον ζει 40 χρόνια, σε αιχμαλωσία ζει μόλις 4 περίπου χρόνια;
· Ξέρετε ότι σήμερα υπάρχουν μόνο περίπου 1.600 Panda στην Κίνα, 400 – 500 Τίγρεις της Σουμάτρας (Sumatran Tigers) και 180 Καφέ Αρκούδες (Brown Bears) στην Ελλάδα;
· Ξέρετε ότι o κύριος κίνδυνος για το τσακάλι (The Jackal) είναι η καταστροφή του φυσικού του περιβάλλοντος, δηλαδή του δάσους;
· Ξέρετε ότι ο Λύγγας (The Lynx) ξεχωρίζει από τις χαρακτηριστικές μαύρες τουφίτσες στις άκρες των αυτιών του;
ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
‘Η Γης είναι η μητέρα μας, απ' αυτήνα βγήκαμε και πάλε σε δαύτη θα γυρίσουμε. Όλα τα ζωντανά πλάσματα τούτη τα θρέφει, κάθε σπέρμα τούτη το βλασταίνει στη στεριά και μέσα στη θάλασσα, στα ποτάμια και στις λίμνες. Στα σπλάχνα της πάλε βαστά άλλα τόσα άψυχα, λογής λογής πετράδια, ασήμια, μαλάματα, σίδερα, αλάτια κι άλλα πράματα μυστικά, που δεν τα ξέρει κανένας.
Οι πολλοί άνθρωποι δεν κάθουνται να στοχαστούνε ποτέ καλά τούτον τον κόσμο που μας τριγυρίζει κι απορώ πώς μπορούνε και ζούνε, μάλιστα λογαριάζουνε τον εαυτό τους φτυχισμένον στεκάμενοι διψασμένοι μακριά από τούτη τη χρυσή βρύση π' αναβρύζουνε όσα γλυκά αιστήματα αναπαύουνε τον άνθρωπο και τον κάνουνε να φχαριστά το Θεό, γιατί γεννήθηκε σ' αυτόν τον κόσμο’ (‘Αστρολάβος’, Φώτης Κόντογλου).
Το δάσος κρύβει πολλές ομορφιές. Στην βόλτα μας στο δάσος θαυμάσαμε την ομορφιά της φύσης, αφουγκραστήκαμε τη ΄λαλιά’ της και μαζέψαμε υλικά για τις κατασκευές που θα δείτε. Με απλά πράγματα, καλή διάθεση και πολλή φαντασία μπορεί κανείς να φτιάξει κατασκευές για κάθε περίσταση (π.χ. δείκτες για τη θέση των καλεσμένων μας σε ένα τραπέζι, μικρά δωράκια για τους φίλους μας, βάση για τα κοσμήματά μας κι άλλα πολλά).
‘The poetry of earth is ceasing never’ – ‘Η Ποίηση της Φύσης ποτέ δε σταματά’ (Keats John)
Διαβάσαμε Ελληνικά και Αγγλικά ποιήματα ή αποσπάσματα λογοτεχνικών κειμένων που γράφτηκαν για την φύση. Εμπνευστήκαμε από αυτά και δημιουργήσαμε.
Σας αφήνουμε με τα λόγια τριών μεγάλων
Ακόμα κι ένα βουνό
Είναι ένα ποίημα
Που σου γυρεύει να τ’ακούσεις.
(Νικηφόρος Βρεττάκος)
Έχε τα μάτια σου ανοιχτά Η φύση θα σου πει γιατί Η φύση θα σου πει γιατί
Και κοίταξε προσεχτικά Τα ουράνια λάμπουν την αυγή Λαλεί τ’ορνίθι την αυγή
Τριγύρω σου την πλάση. Και κλείνουνε το δείλι. Κι αποβραδίς τ’αηδόνι
Σε κάθε βήμα σου και μια Και κάθε πλάσμα ένα γλυκό Γιατί βλασταίνουν τα κλαδιά
Φωνή γλυκιά και μυστικά Και μυστικό χαιρετισμό Την άνοιξη, κι είναι απαλά
Ως μέσα σου θα φτάσει. Θε να σου στείλει. Φύλλα γεμάτα οι κλώνοι.
(‘H Φύση’, Στασινόπουλος M)
Εnough of Science and of Art; Αρκετά με τις επιστήμες και τις τέχνες,
Close up those barren leaves; Κλείσε αυτά τα στείρα φύλλα;
Come forth, and bring with you a heart Πλησίασε και φέρε μαζί σου μια καρδιά
That watches and receives. Που παρακολουθεί και καταλαβαίνει.
(‘The Tables Turned’, Wordsworth William)
Ξέρετε τι μπορούμε να ανακυκλώσουμε; (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, πλαστικό). Πρέπει να ακολουθούμε αυτούς τους κανόνες ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ, όχι μόνο την ημέρα της γης. So remember that every day is Earth Day! ΕΘΝΙΚΟΙ ΔΡΥΜΟΙ / NATIONAL PARKS
Επόμενος σταθμός μας οι Εθνικοί Δρυμοί (ή National Parks). Καθένας μόνος και ύστερα σε ομάδες συγκεντρώσαμε πληροφορίες για τους Εθνικούς Δρυμούς του Πάρνωνα και της Πάρνηθας. Πιο συγκεκριμένα στις αφίσες μας θα βρείτε πληροφορίες για την τοποθεσία, την χλωρίδα (δηλαδή τα φυτά, όπως ο κρόκος, το έλατο, το ελληνικό πεύκο, η τουλίπα), την πανίδα (δηλαδή τα ζώα, όπως το κόκκινο ελάφι), καθώς και τις καταστροφικές πυρκαγιές που τους έπληξαν. Επίσης θα βρείτε οδηγίες προς τους επισκέπτες . Για παράδειγμα, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε ένα Εθνικό Πάρκο:
· Μην ανάψετε φωτιά για κανέναν λόγο μέσα στο δάσος.
· Ακολουθείστε τα μονοπάτια.
· Μην αφήνετε σκουπίδια πίσω σας.
· Μην σκοτώνετε τα ζώα.
· Μην τρώτε φαγητό που προέρχεται από παράνομο κυνήγι.
ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ
Στη συνέχεια ταξιδέψαμε στα Τροπικά Δάση (The Tropical Rainforests) στην Αφρική, την Ασία, την Αυστραλία, την Κεντρική και Νότια Αμερική, στα δάση αυτά με τα πυκνά και πανύψηλα δέντρα, στους πνεύμονες της Γης - αφού εδώ παράγεται το 78% του οξυγόνου του πλανήτη. Το κλίμα στα τροπικά δάση είναι θερμό και υγρό, αν και κάτω από τις πυκνές φυλλωσιές των δέντρων που ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα θόλο (canopy), είναι υγρά και σκοτεινά. Εδώ λοιπόν, ανάμεσα στις πυκνές φυλλωσιές, βρίσκεται το 70-90% της ζωής των τροπικών δασών. Μιλήσαμε επίσης για τη ‘βιοποικιλότητα’ / ‘biodiversity’. Δηλαδή για το φαινόμενο όπου μια τεράστια ποικιλία σπάνιων φυτών και ζώων συνυπάρχει στο ίδιο οικοσύστημα – συγκεκριμένα στο έδαφος και στην πυκνή φυλλωσιά των τροπικών δασών (π.χ. παπαγάλοι, χαμαιλέοντες, βραδύποδες, γορίλες, σπάνια είδη φιδιών και βατράχων, iguanas, σαύρες, ελέφαντες και σπάνια είδη φυτών). Μερικά από αυτά θα τα δείτε στην έκθεση μας. Οι πυρκαγιές, η παράνομη υλοτομία, οι κλιματικές αλλαγές, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η κοπή των δέντρων για να ανοιχθούν δρόμοι ή για να φτιαχτούν βοσκοτόπια είναι μόνο μερικές από τις απειλές των Τροπικών Δασών.
ENDANGERED ANIMALS / FOREST ANIMALS
ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΖΩΩΝ / ΖΩΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
Ασχοληθήκαμε επίσης με τα ζώα του δάσους, μερικά από τα οποία είναι υπό εξαφάνιση. Συγκεντρώσαμε πληροφορίες και γράψαμε μικρά κείμενα για τα ζώα αυτά, τα οποία θα δείτε στις αφίσσες και στα σουπλά μας. Ενώ τα ημερολόγια του 2012 (που φτιάχτηκαν από τα τμήματα Δ2 και Δ3) είναι επίσης αφιερωμένα στα ζώα υπό εξαφάνιση. Διαβάστε λοιπόν για τον Λύγκα, τον Γκρίζο Λύκο, την Καφέ Αρκούδα, τον Ασβό, την Κουκουβάγια, τον Χαμαιλέοντα, τα Πάντα, το Κρι-κρι, το Τσακάλι, την Τίγρη της Σουμάτρας, το Ροζ Δελφίνι του Αμαζωνίου).
Ξέρετε ότι...
· Ξέρετε ότι οι κουκουβάγιες (The Owls) κοιμούνται την ημέρα και βγαίνουν την νύχτα και ότι κάποια είδη κυνηγούν και τρέφονται με ψάρια;
· Ξέρετε ότι οι λύκοι (The Wolves) έχουν εξαφανιστεί από την Πελοπόννησο από το 1940; Ενώ στην Κεντρική Ελλάδα, στα βουνά της Πίνδου και της Ροδόπης σήμερα ζουν μόνο 800 λύκοι; Επίσης, γνωρίζετε ότι ενώ παλιότερα ζούσαν σε αγέλες των 30 περίπου ζώων, σήμερα οι αγέλες τους αποτελούνται από μόλις 8 ζώα;
· Ξέρετε ότι ο Ευρασιατικός Ασβός (The Eurasian Badger) είναι κοινωνικό ζώο κι έχει παρατηρηθεί ότι θάβει τα νεκρά μέλη της οικογένειάς του;
· Ξέρετε ότι ο χαμαιλέοντας (The Chameleon) σκουραίνει το χρώμα του για να ζεσταθεί και αποκτά πιο απαλά χρώματα για να αντανακλά το φως του ήλιου και να προστατευθεί από τις υψηλές θερμοκρασίες;
· Ξέρετε ότι το Cretan Goat δεν είναι άλλο από το ελληνικό Κρι-κρι που ζει μόνο στη Κρήτη και σε τρία μικρά κοντινά στην Κρήτη νησάκια;
· Ξέρετε ότι το Ροζ Δελφίνι (The Pink Dolphin) ζει όχι στην θάλασσα αλλά στον Αμαζώνιο και είναι το μόνο είδος δελφινιού που ζει σε γλυκό νερό; Επίσης γνωρίζετε ότι ενώ στο φυσικό του περιβάλλον ζει 40 χρόνια, σε αιχμαλωσία ζει μόλις 4 περίπου χρόνια;
· Ξέρετε ότι σήμερα υπάρχουν μόνο περίπου 1.600 Panda στην Κίνα, 400 – 500 Τίγρεις της Σουμάτρας (Sumatran Tigers) και 180 Καφέ Αρκούδες (Brown Bears) στην Ελλάδα;
· Ξέρετε ότι o κύριος κίνδυνος για το τσακάλι (The Jackal) είναι η καταστροφή του φυσικού του περιβάλλοντος, δηλαδή του δάσους;
· Ξέρετε ότι ο Λύγγας (The Lynx) ξεχωρίζει από τις χαρακτηριστικές μαύρες τουφίτσες στις άκρες των αυτιών του;
ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
‘Η Γης είναι η μητέρα μας, απ' αυτήνα βγήκαμε και πάλε σε δαύτη θα γυρίσουμε. Όλα τα ζωντανά πλάσματα τούτη τα θρέφει, κάθε σπέρμα τούτη το βλασταίνει στη στεριά και μέσα στη θάλασσα, στα ποτάμια και στις λίμνες. Στα σπλάχνα της πάλε βαστά άλλα τόσα άψυχα, λογής λογής πετράδια, ασήμια, μαλάματα, σίδερα, αλάτια κι άλλα πράματα μυστικά, που δεν τα ξέρει κανένας.
Οι πολλοί άνθρωποι δεν κάθουνται να στοχαστούνε ποτέ καλά τούτον τον κόσμο που μας τριγυρίζει κι απορώ πώς μπορούνε και ζούνε, μάλιστα λογαριάζουνε τον εαυτό τους φτυχισμένον στεκάμενοι διψασμένοι μακριά από τούτη τη χρυσή βρύση π' αναβρύζουνε όσα γλυκά αιστήματα αναπαύουνε τον άνθρωπο και τον κάνουνε να φχαριστά το Θεό, γιατί γεννήθηκε σ' αυτόν τον κόσμο’ (‘Αστρολάβος’, Φώτης Κόντογλου).
Το δάσος κρύβει πολλές ομορφιές. Στην βόλτα μας στο δάσος θαυμάσαμε την ομορφιά της φύσης, αφουγκραστήκαμε τη ΄λαλιά’ της και μαζέψαμε υλικά για τις κατασκευές που θα δείτε. Με απλά πράγματα, καλή διάθεση και πολλή φαντασία μπορεί κανείς να φτιάξει κατασκευές για κάθε περίσταση (π.χ. δείκτες για τη θέση των καλεσμένων μας σε ένα τραπέζι, μικρά δωράκια για τους φίλους μας, βάση για τα κοσμήματά μας κι άλλα πολλά).
‘The poetry of earth is ceasing never’ – ‘Η Ποίηση της Φύσης ποτέ δε σταματά’ (Keats John)
Διαβάσαμε Ελληνικά και Αγγλικά ποιήματα ή αποσπάσματα λογοτεχνικών κειμένων που γράφτηκαν για την φύση. Εμπνευστήκαμε από αυτά και δημιουργήσαμε.
Σας αφήνουμε με τα λόγια τριών μεγάλων
Ακόμα κι ένα βουνό
Είναι ένα ποίημα
Που σου γυρεύει να τ’ακούσεις.
(Νικηφόρος Βρεττάκος)
Έχε τα μάτια σου ανοιχτά Η φύση θα σου πει γιατί Η φύση θα σου πει γιατί
Και κοίταξε προσεχτικά Τα ουράνια λάμπουν την αυγή Λαλεί τ’ορνίθι την αυγή
Τριγύρω σου την πλάση. Και κλείνουνε το δείλι. Κι αποβραδίς τ’αηδόνι
Σε κάθε βήμα σου και μια Και κάθε πλάσμα ένα γλυκό Γιατί βλασταίνουν τα κλαδιά
Φωνή γλυκιά και μυστικά Και μυστικό χαιρετισμό Την άνοιξη, κι είναι απαλά
Ως μέσα σου θα φτάσει. Θε να σου στείλει. Φύλλα γεμάτα οι κλώνοι.
(‘H Φύση’, Στασινόπουλος M)
Εnough of Science and of Art; Αρκετά με τις επιστήμες και τις τέχνες,
Close up those barren leaves; Κλείσε αυτά τα στείρα φύλλα;
Come forth, and bring with you a heart Πλησίασε και φέρε μαζί σου μια καρδιά
That watches and receives. Που παρακολουθεί και καταλαβαίνει.
(‘The Tables Turned’, Wordsworth William)